Lingua Sistemfrater
Dura ot bio
Bi frater Grimm
La vivolongo
Fratoj Grimm
Temkia Dio kreat pas geo e
desir pas fisa durabio ot stofbio tuta, joa aribe pas e deman pas:
"Sefal, mi bio futur
temlonga kak?"
"Trideka anu", Dio
respon pas, "es ni beni?"
"O Sefal", joa respon
pas, "na es tem longa. Ide peri bio pato ot
mi: ot antemedijur sura noktu porta kargo maga, trakta sako
ot sereal a plaspulbe, pro antrop omone fag pani, brabo bine per
mastigo e batalpod! Plusne multine bio ot mi!"
Dio beninekon pas e plusne
pas dekaokta anu. Joa pasoteleeks pas beni e kani espresen pas.
Kiam Dio, kreinte la mondon, volis difini la vivolongon de ĉiuj kreaĵoj, la azeno venis kaj demandis:
"Sinjoro, kiel longe mi vivos?"
"Tridek jarojn", respondis Dio, "ĉu vi estas kontenta?"
"Ah,
Sinjoro", respondis la azeno, "tio estas longa tempo. Pensu pri mia
plenplena vivo: de la mateno ĝis la nokto mi devas porti grandajn
ŝarĝojn, treni sakojn da greno en la muelejon, por ke aliaj manĝu panon,
kaj ricevi kiel instigon nur vipojn kaj piedbatojn! Forprenu parton el
la longa tempo!"
Dio ekkompatis ĝin kaj reprenis dek ok jarojn. La azeno foriris kontenta. Aperis la hundo.
"Ni desir bio temlonga
kak?" Dio logo pas ili, "Trideka anu es multitele pro joa, sed
ilis alegro probable ni".
"Sefal", kani respon
pas, "desir ot ni es tak? Ide mi obliga kuren multi kak, podmulti
ot mi suporta futur ne temlonga tak; e temkia
mi perdi futur fono e denti, mi fakto futur kak? Mi inergo futur
uni kuren ot uni goni a omone e logobelne?"
Dio
optik pas, na ili es pas korek e plusne pas dekabi anu. Poste simi aribe
pas.
"Kiel longe vi volas vivi?" diris Dio al li, "por la azeno tridek jaroj estas tro multe, sed al vi la nombro kredeble plaĉos".
"Sinjoro"
respondis la hundo, "ĉu tia estas via volo? Pensu, kiel multe mi devas
kuri, miaj piedoj ne taŭgos tiel longe; kaj kiam mi perdos la voĉon kaj
la dentojn, kion mi faros? mi povos nur kuri el unu angulo en alian kaj
murmuri?"
Dio konsentis, ke ĝi estas prava kaj reprenis dek du jarojn. Poste venis la simio.
"Ni
desir futur sekur bio trideka anu", Sefal logo pas ili, "ni
nesesa ne ergo omo joa e kani, e ni es temtuta beni".
"O
Sefal", respon pas ili, "dis uni optikomo, sed berita es omone tuta. Si mi abe fag, mi abe ne spatulfag. Mi obliga temtuta rekremikro
alegro, fakto fas pro antropmulti risi, e temkia ili don mi pom e mi
morse, ili es asid. Alegro kober benine multitem kak! Mi
suporta futur ne trideka anu".
Dio
es pas beninekon e plusne pas deka anu.
"Vi sendube volos vivi tridek jarojn?" diris al li Sinjoro, "vi ne bezonas labori kiel la azeno kaj hundo, kaj ĉiam estas gaja".
"Ah
Sinjoro", respondis ĝi, "tio nur ŝajnas, sed la realo estas tute alia.
Se ne mankas manĝaĵo, mi ne havas kuleron. Mi ĉiam devas gaje petoli,
fari grimacojn por ke la homoj ridu, kaj kiam ili donas al mi pomon kaj
mi ekmordas, ĝi estas maldolĉa. Kiel ofte la spritaĵoj kovras malĝojon!
Por tridek jaroj ne sufiĉos miaj fortoj".
Dio estis kompatema kaj reprenis dek jarojn.
Fini andro aribe pas, alegro, sani e forse, e ili deman pas a Dio fisa tem ili.
"Ni bio futur trideka anu", Sefal logo pas, "es dis komple?"
"Tem longane kak!" andro logoleban pas, "temkia dom ot mi es futur fakto e igni igni futur in plasigni auto ot mi, temkia arbor planta per mi don futur frut e mi komen futur alegro bio, temna mi obliga futur eksbio! Sefal, plus bio ot mi!"
Fine aperis la homo, gaja, sana kaj freŝa, kaj petis, ke Dio difinu lian tempon.
"Vi vivos tridek jarojn", diris Sinjoro, "ĉu tio sufiĉas?"
"Kiel
mallonga tempo!" ekkriis la homo, "kiam mia domo estos konstruita kaj
la fajro ekbrulos en mia propra fajrujo, kiam arboj plantitaj de mi
ekhavos fruktojn kaj mi komencos ĝui la vivon, tiam mi devos morti!
Sinjoro, plilongigu mian vivon".
"Mi
plus futur a ni dekaokta anu ot joa", Sefal logo pas.
"Na
es ne komple", andro respon pas.
"Ni abe futur je dekabi
anu ot kani".
"Ne komple re".
"Ben", Dio logo pas, "mi don futur ni je deka anu ot joa, sed ni resep futur ne plus".
"Mi aldonos al vi la dek ok jarojn de la azeno", diris Sinjoro.
"Tio ne sufiĉas", respondis la homo.
"Vi havos ankaŭ la dek du jarojn de la hundo".
"Ankoraŭ ne sufiĉe".
"Bone", diris Dio, "mi donos al vi ankaŭ la dek jarojn de la azeno, sed pli multe vi ne ricevos".
Andro pasoteleeks pas, sed ne beni. Andro bio prona sepdeka anu. Trideka uni es anumulti andro ot ili, ilis paso belo: ili es sani, beni, ergo kon alegro e alegro in bio ot ili. Temna sekuen dekaokta anu ot joa: andro resep kargo uni poste omone, ili obliga porti sereal, antropmulti omone fag na, batal e sineante es kompense ot ili. Poste aribe dekabi anu ot kani, ili resta in gonimulti, logobelne e abe ne plus denti pro morse. Temkia tem dis paso, aribe deka anu fini ot simi: andro, sofine e moros, es mok per infanmulti.
La homo foriris, sed ne kontenta. La homo do vivas sepdek jarojn. La unuaj tridek estas liaj homaj jaroj, ili rapide pasas: li estas sana, gaja, ĝoje laboras kaj ĝuas sian ekzistadon. Sekvas la dek ok jaroj de la azeno: la homo ricevas ŝarĝojn unun post alia, li devas porti grenon, kiu nutras aliajn, batoj kaj puŝoj estas lia rekompenco. Poste venas la dek du jaroj de la hundo, li kuŝas en anguloj, murmuras kaj ne havas plu dentojn por mordi. Kiam ĉi tiu tempo pasas, venas la finaj dek jaroj de la simio: la homo, malsaĝa kaj malsprita, estas mokata de la infanoj.
(Mutalingua ot Antoni Martí)
(Tradukis Kabe)